อยู่ๆก็จำไม่ได้ อาการสมองล้า จากความเครียดที่ไม่ควรมองข้าม

เมื่อความเครียดทำให้สมองล้า: รศ.นพ.วีระศักดิ์ จรัสชัยศรี แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านนิติเวชศาสตร์จากมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (มศว.) ได้โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก "หมอหมู วีระศักดิ์" เพื่อเตือนผู้คนเกี่ยวกับอาการ "สมองล้า" (Brain Fog) ที่เกิดขึ้นจากหลายปัจจัย เช่น ความเครียดสะสม การนอนหลับไม่เพียงพอ และการใช้สมาร์ทโฟนติดต่อกันนาน รวมถึงการทำหลายอย่างพร้อมกัน (multitasking) ที่อาจส่งผลต่อสมองในระยะยาว

รศ.นพ.วีระศักดิ์ได้ยกเคสจริงจากผู้หญิงวัย 40 ที่มีอาการสมองล้า ได้แก่ การจำชื่อเพื่อนไม่ได้ และลืมเรื่องที่เพิ่งสรุปไว้เมื่อวาน ซึ่งเธอเริ่มรู้สึกผิดปกติหลังจากขับรถกลับบ้านแล้วเผลอเลี้ยวผิดเส้นทางที่เคยขับทุกวัน จนทำให้เริ่มตั้งคำถามว่า "บางอย่างในสมองมันไม่เหมือนเดิมอีกแล้ว"

อาการแบบนี้ในทางการแพทย์เรียกว่า "Brain Fog" หรือสมองล้า ซึ่งสามารถเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น การนอนไม่พอ ความเครียดสะสม หรือแม้แต่การพร่องวิตามิน B12, D3 การใช้สมาร์ทโฟนเกินความจำเป็น รวมถึงการทำงานหลายอย่างพร้อมกันตลอดทั้งวัน (multitasking) ซึ่งเป็นปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อการทำงานของสมองได้อย่างชัดเจน

การศึกษาจาก University of California, Berkeley ในปี 2008 พบว่า หากนอนหลับน้อยกว่า 6 ชั่วโมงต่อคืน ติดต่อกันเกิน 5 วัน จะทำให้ส่วนของสมองที่เกี่ยวข้องกับความจำ (Hippocampus) ทำงานลดลง และมีผลต่อการตัดสินใจและการจำระยะยาว ส่วนการวิจัยจาก Cleveland Clinic ยังยืนยันว่าอาการ Brain Fog อาจเป็นสัญญาณแรกของโรคซึมเศร้า ภาวะเครียดเรื้อรัง หรืออัลไซเมอร์โดยเฉพาะในผู้หญิงวัย 40 ปีขึ้นไป ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเอสโตรเจนในร่างกาย