ไขความลับ “สามสมุทร” ปราการ สาคร สงคราม เกี่ยวข้องกันอย่างไร

หลายคนอาจสงสัยว่า สามสมุทร อย่าง สมุทรปราการ สมุทรสาคร และสมุทรสงคราม มีความเกี่ยวข้องกันอย่างไร ทำไมถึงมีชื่อขึ้นต้นด้วย “สมุทร” เหมือนกันทั้งหมด คำตอบอยู่ที่ทั้งประวัติศาสตร์และภูมิศาสตร์ที่เชื่อมโยงกัน

 

ที่มาของคำว่า “สมุทร”

“สมุทร” มาจากภาษาสันสกฤต แปลว่า ทะเล หรือ มหาสมุทร จังหวัดทั้งสามตั้งอยู่ติดปากอ่าวไทย จึงถูกขนานนามด้วยคำนี้ เพื่อสะท้อนถึงความสำคัญในฐานะเมืองชายฝั่งและเมืองท่าตั้งแต่สมัยอยุธยา รัตนโกสินทร์ตอนต้น

เจาะลึกทีละจังหวัด

- สมุทรปราการ เดิมชื่อ เมืองปากน้ำ เพราะตั้งอยู่ปากแม่น้ำเจ้าพระยา ต่อมาเปลี่ยนเป็น “สมุทรปราการ” หมายถึงป้อมปราการป้องกันทางทะเล

- สมุทรสาคร เดิมชื่อ ท่าจีน เมืองท่าค้าขายกับเรือสำเภาจีน ภายหลังรัชกาลที่ 4 เปลี่ยนเป็น “สมุทรสาคร” โดย “สาคร” ก็หมายถึงทะเล

- สมุทรสงคราม เดิมชื่อ เมืองแม่กลอง ตามชื่อแม่น้ำแม่กลอง เนื่องจากเป็นพื้นที่รบทางน้ำบ่อยครั้ง จึงได้รับชื่อใหม่ว่า “สมุทรสงคราม” หรือการรบทางทะเล

ความเชื่อมโยงของ “สามสมุทร”

แม้ไม่ได้เป็นเมืองเดียวกันในอดีต แต่ทั้ง สมุทรปราการ สมุทรสาคร และสมุทรสงคราม มีจุดร่วมคือ

- ตั้งอยู่ปากอ่าวไทยและปากแม่น้ำสายสำคัญ

- มีความสำคัญทางยุทธศาสตร์ การทหาร และการค้าทางทะเล

- ใช้คำว่า “สมุทร” เพื่อสะท้อนความเป็นเมืองชายทะเล

 

สรุปแล้ว “สามสมุทร” จึงไม่ได้เกี่ยวข้องกันโดยตรงทางประวัติศาสตร์ แต่มีความเชื่อมโยงด้านที่ตั้งและบทบาทสำคัญต่อประเทศ ทำให้ถูกจดจำร่วมกันในชื่อกลุ่มจังหวัดนี้