หมอเจด ตอบสุดสะพรึง "สารพิษ-ก่อมะเร็ง" ในควันบุหรี่ มีกี่ชนิด

ควันบุหรี่ไม่ใช่แค่ทำร้ายปอด – แต่ลามถึงหัวใจ สมอง ลูกในท้อง และแม้แต่ผ้าม่านในบ้าน “หมอเจด” หมอคนดัง โพสต์ 5 ข้อชวนคิดในวันงดสูบบุหรี่โลก พร้อมข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ที่อธิบายผลกระทบอย่างลึกซึ้ง เห็นแล้วต้องหยุด! ระบุ

“บุหรี่” นี่เป็นเรื่องที่ใกล้ตัวเรามากๆนะ รวมถึงหลายคนอาจคิดว่าเป็นเรื่องส่วนตัว เป็นสิทธิ์ของร่างกายตัวเอง แต่ความจริงแล้ว ผลกระทบของมันไม่ได้จบแค่ที่ปอดของคนสูบ

ทั้งบุหรี่มวนและบุหรี่ไฟฟ้า ต่างก็มีงานวิจัยรองรับว่ามีอันตรายทั้งต่อร่างกายของผู้สูบเอง และคนรอบข้าง

วันนี้วันงดบุหรี่โลกเลยจะมาเล่า 5 ข้อหลัก ๆ

แต่ควรรู้เกี่ยวกับ “บุหรี่” แบบเข้าใจง่ายนะครับ

1. บุหรี่ไม่ได้ฆ่าคุณแค่ด้วย “มะเร็งปอด”

เวลาเราพูดถึงบุหรี่ ภาพแรกในหัวคือ “มะเร็งปอด” ใช่ไหมครับ?

แต่รู้ไหมว่าในความเป็นจริง บุหรี่เกี่ยวข้องกับโรคเรื้อรังอีกกว่า 25 โรค

•มะเร็งช่องปาก กล่องเสียง หลอดอาหาร ตับอ่อน กระเพาะปัสสาวะ

•โรคหัวใจขาดเลือด เพราะบุหรี่ทำให้หลอดเลือดแดงตีบ แข็งตัว และแตกเปราะ

•โรคหลอดเลือดสมองตีบ/แตก จากการทำลายเยื่อบุหลอดเลือด

•OPD (ปอดอุดกั้นเรื้อรัง) ที่ทำให้หายใจลำบากเรื้อรัง จนใช้ชีวิตลำบาก

ที่เป็นแบบนั้นก็เพราะว่า บุหรี่มีสารพิษกว่า 7,000 ชนิดในควัน และอย่างน้อย 70 ชนิดเป็นสารก่อมะเร็ง เช่น Benzene, Formaldehyde, Arsenic และ Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs)

และแม้แต่สารที่ “ไม่ได้ก่อมะเร็งโดยตรง” ก็ทำให้เกิด ภาวะอักเสบเรื้อรังในร่างกาย ซึ่งเป็นพื้นฐานของโรคเรื้อรังเกือบทุกชนิด เช่น หัวใจ เบาหวาน เส้นเลือดสมอง และภาวะสมองเสื่อม

2. บุหรี่ไฟฟ้า ไม่ใช่ “ปลอดภัยกว่า” อย่างที่โฆษณา

หลายคนเปลี่ยนจากบุหรี่มวนมาใช้บุหรี่ไฟฟ้า ด้วยความเข้าใจว่ามัน “ปลอดภัยกว่า”

แต่พูดตรงๆว่ามันไม่มีการสูบแบบไหนที่ปลอดภัยหรอก

ทำไมบุหรี่ไฟฟ้าก็อันตราย?

•น้ำยาบุหรี่ไฟฟ้าไม่ได้มีแค่นิโคติน แต่ยังมี โพรไพลีนไกลคอล, กลีเซอรีน, สารแต่งกลิ่น, ฟอร์มาลดีไฮด์ ฯลฯ

•หลายชนิดเป็น “สารระคายเคืองทางเดินหายใจ” หรือเป็น “สารพิษต่อหัวใจและเซลล์ประสาท”

•การสูดไอร้อนเข้าไปโดยตรง ทำให้ถุงลมในปอดเสียหาย และซึ่งที่น่าตกใจคือ เราเห็นข่าวเด็กอายุน้อยลงเรื่อยๆสูบบุหรี่ หว่างนี้ไทยเองก็มีข่าว เด็ก 14 “EVALI” หรือภาวะปอดอักเสบจากบุหรี่ไฟฟ้า

นี่ยังไม่รวมกับที่เป็นข่าวนะครับ

3. บุหรี่ทำลายฮอร์โมนและระบบสืบพันธุ์

ไม่ว่าจะเพศไหน

อาจฟังดูเว่อร์ แต่การสูบบุหรี่จริง ๆ แล้วส่งผลถึง “การมีลูก” และ “ฮอร์โมนเพศ” ได้ชัดเจนเลยครับ

•ผู้ชาย: ลดจำนวนและคุณภาพของอสุจิ, อสุจิเคลื่อนไหวช้า, รูปร่างผิดปกติ

•ผู้หญิง: ลดโอกาสตั้งครรภ์, เสี่ยงแท้งมากขึ้น, เข้าสู่ภาวะหมดประจำเดือนเร็วกว่าปกติ 1-4 ปี

•ผู้หญิงตั้งครรภ์: บุหรี่เพิ่มความเสี่ยงต่อ ภาวะครรภ์เป็นพิษ, เด็กตัวเล็ก, พัฒนาการล่าช้า และคลอดก่อนกำหนด

บุหรี่ไปขัดขวางการไหลเวียนเลือดในรังไข่และอัณฑะ ทำให้ฮอร์โมนเพศลดลง และเพิ่มความเครียดออกซิเดชัน (oxidative stress) ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อเซลล์สืบพันธุ์

4. บุหรี่ไม่ได้ทำร้ายแค่คนสูบ – คนข้าง ๆ เสี่ยงไม่แพ้กัน

นี่คือสิ่งที่หลายคนอาจไม่ทันคิด

ควันบุหรี่ที่ลอยอยู่รอบตัว เรียกว่า “บุหรี่มือสอง”

อย่าคิดว่าไม่ใช่คนพ้นจะปลอดภัยนะ รับพิษเต็มๆเหมือนกัน

•คนใกล้ชิด เช่น ลูก ภรรยา สามี เพื่อนร่วมงาน ที่อยู่ในห้องเดียวกัน เสี่ยงต่อโรคหัวใจ มะเร็ง และโรคระบบหายใจโดยที่ไม่เคยสูบเลย

•เด็กเล็ก: มีโอกาสเป็นหอบหืดมากขึ้น, ปอดโตช้า, มีปัญหาสมาธิและพฤติกรรมในโรงเรียน

•ผู้หญิงท้อง: ถ้าสูดควันบุหรี่จากคนรอบข้าง ก็มีความเสี่ยงแทบไม่ต่างจากการสูบเอง

และอีกเรื่องที่ต้องระวังคือ สารพิษที่ตกค้างอยู่ตามผ้าม่าน โซฟา เบาะรถ เสื้อผ้า ซึ่งแม้บุหรี่จะดับไปนานแล้ว แต่สารพิษยังอยู่ และส่งผลต่อเด็กที่คลานหรือหายใจใกล้พื้นได้

5. หยุดสูบ = ลดความเสี่ยงทันที แม้สูบมานาน

หลายคนบอกว่า สูบมานานแล้ว เลิกตอนนี้ก็ไม่มีอะไรดีขึ้น อยากบอกแบบนี้นะว่า ไม่ว่าสูบมานานแค่ไหน การ “เลิกวันนี้” ก็ยังมีประโยชน์ทันที•ภายใน 20 นาที: ความดันและอัตราการเต้นของหัวใจเริ่มลดลง

•12 ชั่วโมง: ระดับคาร์บอนมอนอกไซด์ในเลือดลดลงเหลือปกติ

•2-12 สัปดาห์: ระบบไหลเวียนเลือดและการทำงานของปอดดีขึ้น

•1 ปี: ความเสี่ยงโรคหัวใจลดลงครึ่งหนึ่งของคนที่ยังสูบ

•5 ปี: ความเสี่ยงหลอดเลือดสมองเริ่มเท่าคนที่ไม่สูบ

•10 ปี: ความเสี่ยงมะเร็งปอดลดลงเหลือครึ่งหนึ่ง

เพราะฉะนั้นบุหรี่ไม่ใช่แค่ “เรื่องของคุณคนเดียว” อีกต่อไปแล้วครับ มันคือวงจรของพิษที่ส่งต่อทั้งต่อร่างกายตัวเอง คนในครอบครัว สังคม และระบบสาธารณสุขในระยะยาว

ไม่ว่าคุณจะสูบมานานแค่ไหน ขอให้รู้ไว้ว่าการเริ่มเลิก “วันนี้” ยังไม่สายเกินไป

เป็นกำลังใจให้คนที่กำลังเลิกนะครับ ใครมีคำถาม หรือสงสัยตรงไหน คอมเมนต์ได้เลยนะ