อย่าสับสน ไข้ VS ฮีตสโตรก อันตรายถึงชีวิต แพทย์ชี้ความต่างที่ต้องรู้

อย่าสับสน ไข้ VS ฮีตสโตรก อันตรายถึงชีวิต แพทย์ชี้ความต่างที่ต้องรู้ ฤดูร้อนเมืองไทย...อันตรายกว่าที่คิด โดยเฉพาะผู้สูงอายุและผู้มีโรคประจำตัว เสี่ยง "ล้ม" วูบจากอุณหภูมิสูงโดยไม่รู้ตัว

ผศ.นพ.สุรัตน์ ตันประเวช แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านสมอง มช. ชี้ชัด: หัวใจสำคัญคือ "แยก 'ไข้' ออกจาก 'ฮีตสโตรก'" เพราะการดูแลรักษาแตกต่างกันราวฟ้ากับดิน

 

ไข้ (Fever) VS ฮีตสโตรก (Heat Stroke) สัญญาณเตือนที่ไม่เหมือนกัน

 

ลักษณะอาการ  ไข้ (Fever)  

• สาเหตุ : ร่างกายสู้เชื้อโรค จึงเพิ่มอุณหภูมิ
• การควบคุมอุณหภูมิ : ควบคุมได้: เหงื่อออก, หนาวสั่น
• กลไกอุณหภูมิเพิ่ม : จากภายในร่างกาย
• ความอันตราย : โดยทั่วไปไม่อันตรายถึงชีวิต

 

ลักษณะอาการ  ฮีตสโตรก (Heat Stroke)

• สาเหตุ : ร้อนจัด + ร่างกายระบายความร้อนไม่ทัน
• การควบคุมอุณหภูมิ : ควบคุมไม่ได้: เหงื่อหยุด, ตัวแห้ง, สมองเริ่มสับสน
• กลไกอุณหภูมิเพิ่ม : จากภายนอก (ความร้อน)
• ความอันตราย : อันตรายถึงชีวิต! อุณหภูมิสูงทะลุ 40°C คุมไม่อยู่

 

อุณหภูมิเท่าไหร่? ถึงเริ่ม "อันตราย"

• 30–35°C: เหนื่อยง่าย, เหงื่อออกมาก
• 35–40°C: เสี่ยงเป็นลม, ตะคริว, ความดันต่ำ
• 40–45°C: เสี่ยงฮีตสโตรก! สมอง, หัวใจ, ไต อาจเสียหาย
• >45°C: ช็อก หรือเสียชีวิตได้ภายในไม่กี่นาที
• >50°C: ร่างกายรับไม่ไหว, เซลล์เสียหายทันที

 

ทำไมสัตว์บางชนิดทนร้อนได้?

• สัตว์เลือดอุ่น (คน, สุนัข): ควบคุมอุณหภูมิเองได้ ต้องดื่มน้ำและกินอาหารบ่อย ๆ
• สัตว์เลือดเย็น (งู, กิ้งก่า): อุณหภูมิเปลี่ยนตามสภาพแวดล้อม เคลื่อนไหวช้า เสี่ยงตายถ้าร้อนจัดเกินไป

 

สรุปสำคัญ: อย่าชะล่าใจ ถ้าตัวร้อนแต่ ไม่มีเหงื่อ, ตัวแห้ง, สับสน ให้สงสัย "ฮีตสโตรก" รีบนำส่งแพทย์ด่วน ภาวะนี้คร่าชีวิตได้ภายในไม่กี่ชั่วโมง