ไขความลับ! ปริศนาการบิน ทำไมนกพิราบถึงบินกลับรังแบบไม่หลงทาง

ทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยลุดวิก แมกซิมิเลียน มิวนิก (LMU) ประเทศเยอรมนี เผยความจริงที่ทำให้วงการวิทยาศาสตร์ต้องหันมามองใหม่ หลังค้นพบว่า ความสามารถของนกพิราบในการบินกลับรังอย่างแม่นยำนั้น เกิดจาก “เข็มทิศชีวภาพ” ที่ซ่อนอยู่ใน หูชั้นใน ซึ่งถูกตีพิมพ์ในวารสาร Science

ก่อนหน้านี้มีสองทฤษฎีหลักคือ นกอาจใช้ปฏิกิริยาควอนตัมในจอประสาทตา ช่วยให้พวกมัน “มองเห็น” สนามแม่เหล็ก หรือมีอนุภาคเหล็กออกไซด์จิ๋วในจงอยปากที่ทำหน้าที่เหมือนเข็มทิศ แต่การศึกษาใหม่พลิกความเข้าใจทั้งหมด โดยยืนยันว่า นกพิราบรับรู้สนามแม่เหล็กผ่านหูชั้นใน ไม่ใช่ดวงตาหรือจงอยปาก

หูชั้นในคือกุญแจสำคัญของการนำทาง

ทีมนักวิจัยพบว่า ระบบเวสติบูลาร์ (Vestibular system) ซึ่งเป็นระบบการทรงตัว มีบทบาทสำคัญในการรับรู้สนามแม่เหล็ก ภายในประกอบด้วยท่อของเหลว 3 วง เมื่อนกขยับหัว โปรตีนพิเศษในหูชั้นในจะตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงของสนามแม่เหล็ก ทำให้เกิดกระแสไฟฟ้าส่งสัญญาณเข้าสมองเหมือน GPS ชีวภาพ

นอกจากนี้ การทดลองในที่มืดพร้อมปล่อยสนามแม่เหล็กจำลองพบว่า สมองของนกยังตอบสนองได้แม้ไม่มีแสง ชี้ชัดว่า เข็มทิศในหู ทำงานได้ทั้งกลางวันและกลางคืน และไม่จำเป็นต้องพึ่งการมองเห็น

ผลการค้นพบนี้ยังสอดคล้องกับกลไกของสัตว์อื่น เช่น ฉลามและปลากระเบน ที่มีอวัยวะรับรู้สนามไฟฟ้าเพื่อช่วยในการล่าเหยื่อ

เปิดประตูสู่ความเข้าใจการอพยพของสัตว์ทั่วโลก

การยืนยันว่าหูชั้นในทำหน้าที่เป็น “เข็มทิศชีวภาพ” ช่วยอธิบายได้ว่า ทำไมสัตว์หลายชนิดจึงเดินทางไกลได้อย่างแม่นยำ ไม่ว่าจะเป็นนกอพยพ เต่าทะเล หรือปลาแซลมอน ทุกสายพันธุ์ต่างมีระบบนำทางที่ซ่อนอยู่ภายในร่างกายเหมือนกัน