ย้อนรอยพระราชดำริ ร.9 ผู้ให้กำเนิด นมโคแท้ชนิดแรกของไทย

ต้นกำเนิดของนมไทย ไม่กี่วันที่ผ่านมา ข่าว “นมปลอม” หรือ “นมผงผสม” ที่วางจำหน่ายปะปนกับนมโคแท้ ได้สร้างความตื่นตระหนกในสังคมไทยอย่างมาก เพราะเป็นประเด็นที่กระทบโดยตรงต่อสุขภาพและความเชื่อมั่นของผู้บริโภค ข่าวดังกล่าวสะท้อนให้เห็นว่าการผลิตอาหารที่มีคุณภาพและปลอดภัยยังคงเป็นความท้าทายสำคัญของประเทศ และในเวลาเดียวกัน ก็ทำให้เราหวนระลึกถึงจุดเริ่มต้นของอุตสาหกรรมนมโคในประเทศไทยที่ถือกำเนิดขึ้นจากพระราชดำริอันยิ่งใหญ่ของ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พระองค์ผู้ทรงวางรากฐาน นมโคชนิดแรกของประเทศไทยนั่นคือ "นมไทย - เดนมาร์ก"

ต้นกำเนิดของนมไทย - เดนมาร์ก เริ่มขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๓ เมื่อพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จฯ เยือนประเทศเดนมาร์กอย่างเป็นทางการ พระองค์ได้ทอดพระเนตรกิจการฟาร์มโคนมและระบบสหกรณ์ที่ประสบความสำเร็จสูงในยุโรป และทรงเห็นว่าการเลี้ยงโคนมอาจเป็นแนวทางสำคัญในการยกระดับชีวิตเกษตรกรไทย

 

ต่อมาเมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๔ รัฐบาลเดนมาร์กได้ทูลเกล้าฯ ถวายโคนมจำนวน ๖ ตัว และส่งผู้เชี่ยวชาญด้านการเลี้ยงโคนมมาช่วยถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับไทย พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงมีพระราชดำริให้จัดตั้ง “โครงการฟาร์มโคนมไทย - เดนมาร์ก” ขึ้นที่อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี ซึ่งถือเป็นฟาร์มโคนมแห่งแรกของประเทศไทย

 

ต่อมาพระองค์และสมเด็จพระเจ้าเฟรดเดอริคที่ ๙ พระมหากษัตริย์แห่งเดนมาร์ค ได้เสด็จฯ ไปทรงประกอบพิธีเปิดฟาร์มโคนมและศูนย์ฝึกอบรมการเลี้ยงโคนมไทย - เดนมาร์ค อย่างเป็นทางการ เมื่อวันที่ ๑๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๐๕ จึงนับได้ว่าเป็นวันที่มีความสำคัญยิ่งในประวัติศาสตร์ของการเลี้ยงโคนมในประเทศไทย

 

ฟาร์มโคนมไทย - เดนมาร์กที่มวกเหล็กไม่เพียงเป็นสถานที่ผลิตน้ำนมคุณภาพสูง หากยังเป็น “ศูนย์กลางการเรียนรู้” ด้านการเลี้ยงโคนมและการแปรรูปผลิตภัณฑ์นม เพื่อส่งต่อองค์ความรู้แก่เกษตรกรทั่วประเทศ โครงการนี้ได้รับการก่อตั้งเป็น องค์การส่งเสริมกิจการโคนมแห่งประเทศไทย (อ.ส.ค.) ใน พ.ศ. ๒๕๑๔ เพื่อดำเนินงานด้านการผลิตนม การแปรรูป การจัดจำหน่าย และการพัฒนาเกษตรกรผู้เลี้ยงโคนมอย่างครบวงจร

 

น้ำนมที่ผลิตภายใต้ชื่อ “ไทย - เดนมาร์ก” หรือที่รู้จักกันดีในสัญลักษณ์ “วัวแดง” จึงไม่ใช่เพียงผลิตภัณฑ์นมทั่วไป แต่เป็น สัญลักษณ์แห่งความร่วมมือระหว่างประเทศ และ พระราชปณิธานในการพึ่งพาตนเองทางอาหารของชาติ 

 

ในเวลาต่อมา พระองค์ยังโปรดเกล้าฯ ให้โครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา ผลิตน้ำนมโคแท้สำหรับจำหน่ายในราคาย่อมเยา อีกทั้ง ยังโปรดเกล้าฯ ให้มีการผลิต “นมอัดเม็ด” เป็นการแปรรูปนม เพื่อเป็นอีกทางเลือกสำหรับประชาชน ซึ่งยังคงเป็นที่นิยมสืบมาจนทุกวันนี้ 

 

นอกจากนี้ ยังทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ รับสหกรณ์โคนมหนองโพ จ.ราชบุรี ไว้ในพระบรมราชูปถัมภ์อีกด้วย แสดงถึงความสนพระราชหฤทัยต่อกิจการทำฟาร์มโคนม ทั้งยังทรงห่วงใยต่อการประกอบกิจการในด้านนี้อย่างยิ่ง ดังมีพระราชดำรัสพระราชทานแก่ผู้แทนเกษตรกรผู้เลี้ยงโคนม ณ โครงการเกษตรสวนจิตรลา ๑๒ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๒๐ ความตอนหนึ่งว่า

 

 “...การเลี้ยงโคนมและกิจการโคนมนี้เป็นสิ่งที่ยาก เพราะว่าผลิตผลที่เรามุ่งที่จะทำเป็นผลิตผลที่ถ้าไม่จำหน่ายทันที ก็อาจจะเสียไป เสียประโยชน์ไป และทำให้ล่มจมขาดทุนได้ ฉะนั้นกิจการนี้ จึงต้องศึกษาและเกี่ยวข้องกับวิชาการหลายด้าน..”

 

พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงตระหนักถึงความสำคัญของหลักโภชนาการพื้นฐานที่ประชาชนควรได้รับอย่างทั่วถึง โดยเฉพาะเด็กไทย ที่ควรเติบโตด้วยอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ พระองค์จึงมีพระราชดำริให้สนับสนุน “โครงการนมโรงเรียน” เพื่อให้เด็กนักเรียนในชนบทได้ดื่มนมสดทุกวัน นโยบายนี้ได้กลายเป็นโครงการระดับชาติ ที่ช่วยสร้างนิสัยการบริโภคนมในคนไทยรุ่นใหม่ และส่งเสริมตลาดนมภายในประเทศอย่างยั่งยืน

 

แม้เวลาจะล่วงเลยมากกว่าครึ่งศตวรรษ แต่แนวคิดเรื่อง “นมไทย - เดนมาร์ก” ยังคงทรงพลังเสมอ โดยเฉพาะในยุคที่ผู้บริโภคเริ่มตั้งคำถามต่อ “ความจริงแท้” ของผลิตภัณฑ์นมในท้องตลาด จากกรณีข่าว “นมปลอม” และ “นมผงผสม” ที่เกิดขึ้นใน พ.ศ. ๒๕๖๘ ยิ่งสะท้อนให้เห็นถึงคุณค่าของการรักษามาตรฐานและความซื่อสัตย์ในการผลิต  และคงคุณภาพที่สืบทอดจากพระราชดำริแห่งพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ที่พระราชทานแนวคิดหลักการของการพึ่งพาตนเอง ทรงสนับสนุน ส่งเสริมความร่วมมือระหว่างประเทศ และการพัฒนาคนไทยให้เข้มแข็งจากรากฐานของอาหารที่ดีและสะอาด

 

เรื่อง: โรสลาเรน
ขอบคุณ : เพจเจริญกรุง