ภัยเงียบในบ้าน ผลวิจัยชี้ สิ่งนี้ปล่อยสารพิษร้าย สุขภาพพัง

งานวิจัยเตือนภัยเงียบในครัว เตาแก๊สเพิ่มความเสี่ยงโรคเรื้อรังโดยไม่รู้ตัว

แม้หลายคนจะคิดว่าการอยู่ในบ้านคือพื้นที่ปลอดภัยจากมลพิษ แต่ข้อมูลทางวิชาการล่าสุดชี้ว่า อันตรายต่อสุขภาพอาจเริ่มต้นจาก “ครัว” ซึ่งเป็นพื้นที่ที่ใช้งานทุกวัน โดยเฉพาะบ้านที่ยังใช้เตาแก๊สเป็นหลักในการประกอบอาหาร

ผลการศึกษาจาก มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด ระบุว่า การเผาไหม้จากเตาแก๊สและเตาโพรเพนก่อให้เกิดก๊าซพิษหลายชนิด โดยเฉพาะ ไนโตรเจนไดออกไซด์ (NO₂) ซึ่งเป็นสารระคายเคืองทางเดินหายใจ และเป็นสารชนิดเดียวกับที่พบในมลพิษจากยานพาหนะ

ก๊าซพิษสะสมในบ้าน มากกว่าที่คิด

นักวิจัยพบว่า ในครัวเรือนที่ใช้เตาแก๊สเป็นประจำ การสัมผัสก๊าซ NO₂ ภายในบ้านคิดเป็นสัดส่วนสำคัญของการได้รับสารพิษทั้งหมดในชีวิตประจำวัน โดยเฉพาะช่วงเวลาทำอาหารที่ระดับก๊าซจะพุ่งสูงอย่างรวดเร็ว และในหลายกรณีสูงกว่าค่าความปลอดภัยที่หน่วยงานสาธารณสุขกำหนดไว้

การได้รับก๊าซชนิดนี้ในระยะยาวมีความเกี่ยวข้องกับอาการทางเดินหายใจเรื้อรัง เช่น หอบหืด หายใจติดขัด รวมถึงมีความเชื่อมโยงกับ ความเสี่ยงมะเร็งปอดและโรคเบาหวาน จากผลกระทบต่อระบบอักเสบและการเผาผลาญของร่างกาย

ไม่ใช่แค่ก๊าซ ยังมีสารก่อมะเร็ง

นอกจาก NO₂ แล้ว งานวิจัยจากสถาบันการศึกษาในสหรัฐฯ ยังพบว่า เตาแก๊สสามารถปล่อย อนุภาคขนาดเล็กระดับนาโน และสารเคมีอันตรายอย่าง เบนซีน ซึ่งเป็นสารก่อมะเร็งที่เกี่ยวข้องกับโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว

ข้อมูลยังชี้ว่า เด็กเล็กได้รับผลกระทบมากกว่าผู้ใหญ่ เนื่องจากระบบหายใจและภูมิคุ้มกันยังพัฒนาไม่สมบูรณ์ ทำให้การสะสมสารพิษเกิดขึ้นได้ง่ายและส่งผลระยะยาวมากกว่า

 

ครัวอากาศปิด ยิ่งเพิ่มความเสี่ยง

บ้านหรือคอนโดที่มีพื้นที่ครัวขนาดเล็ก ไม่มีเครื่องดูดควัน หรือการระบายอากาศไม่ดี จะยิ่งทำให้สารพิษสะสมในอากาศได้นานขึ้น แม้จะทำอาหารเสร็จแล้วก็ตาม ส่งผลให้ผู้อยู่อาศัยยังคงสูดดมสารอันตรายต่อเนื่องโดยไม่รู้ตัว

วิธีลดความเสี่ยงที่ทำได้ทันที

ผู้เชี่ยวชาญแนะนำว่า แนวทางลดความเสี่ยงที่ได้ผลที่สุดคือ เปลี่ยนมาใช้เตาไฟฟ้าหรือเตาอินดักชัน ซึ่งไม่ก่อให้เกิดการเผาไหม้ภายในบ้าน
หากยังจำเป็นต้องใช้เตาแก๊ส ควร

-   เปิดเครื่องดูดควันทุกครั้งที่ทำอาหาร

-   เปิดหน้าต่างหรือช่องระบายอากาศให้ลมถ่ายเท

-   ลดเวลาการใช้งานเตาแก๊สในแต่ละมื้อ

-   หลีกเลี่ยงให้เด็กอยู่ในครัวระหว่างทำอาหาร

บทสรุป

งานวิจัยดังกล่าวสะท้อนให้เห็นว่า สุขภาพของคนในครอบครัวไม่ได้ขึ้นอยู่กับอาหารเพียงอย่างเดียว แต่รวมถึง วิธีการปรุงอาหารและคุณภาพอากาศในบ้าน การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเล็กน้อยในครัว อาจช่วยลดความเสี่ยงโรคร้ายในระยะยาว และสร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยยิ่งขึ้นสำหรับทุกคน

แหล่งที่มาอ้างอิง

งานวิจัยจาก Stanford University ตีพิมพ์ในวารสาร PNAS Nexus

ข้อมูลการศึกษาเพิ่มเติมจาก Purdue University

แนวทางคุณภาพอากาศจาก องค์การอนามัยโลก (WHO)